છોકરીઓને કેમ આવવા લાગે છે દાઢી-મૂંછ, નેચરલી હોય છે કે પછી કોઈ બીમારી
"લોકો ફક્ત તેમના શરીરને ઢાંકવા માટે કપડાં પહેરે છે, પરંતુ મારે મારો ચહેરો પણ કપડાથી ઢાંકવો પડ્યો. હું કપડાથી ચહેરો ઢાંક્યા વિના ક્યારેય ઘરની બહાર નીકળ્યો નથી. ગરમી હોય કે વરસાદ, તડકો હોય કે છાંયો, દસ વર્ષ સુધી. મેં મારો ચહેરો ઢાંકી રાખ્યો. પણ કપડું બાંધેલું છે. દિલ્હીના મહારાણી બાગમાં રહેતી પાયલ (નામ બદલ્યું છે), તે દિવસોને યાદ કરીને આજે પણ આંસુ આવી જાય છે. તેમના જીવનના છેલ્લા દસ વર્ષ તેમના માટે ખૂબ જ મુશ્કેલ હતા કારણ કે તેમના ચહેરા પર વાળ હતા. મુલાયમ વાળ નહિ, અઘરા માણસો જેવા ઘેરા વાળ.
"જ્યારે હું શાળામાં હતો, ત્યારે મારા વાળ વધારે ન હતા, પરંતુ હું કોલેજમાં પહોંચ્યો ત્યાં સુધીમાં, મારા ચહેરાના અડધા ભાગ પરના વાળ અચાનક ઉગવા લાગ્યા. શરૂઆતમાં વાળ નાના હતા, તેથી મેં વધુ ધ્યાન આપ્યું નહીં. તેમને, પરંતુ અચાનક તેઓ લાંબા અને કાળા દેખાવા લાગ્યા. મીણ લગાવો. પરંતુ વાળ પાંચ દિવસમાં પાછા ઉગશે, પછી મેં હજામત કરવાનું શરૂ કર્યું." એક ઘટનાનો ઉલ્લેખ કરતાં તે કહે છે, "એક દિવસ પાપાનો રેઝર મળ્યો ન હતો. માતા પણ પાપા સાથે રેઝર શોધી રહી હતી, પરંતુ તે પણ તે મળી ન હતી. થોડા સમય પછી પાપાએ કહ્યું, પાયલને પૂછ… ક્યાં છે? તે?" તેથી તેણીએ તેને હજામત કરવા માટે ન લીધી."
છેલ્લા દસ વર્ષમાં આવી અનેક ઘટનાઓ બની છે. દવાઓ લેવા છતાં કોઈ રાહત ન હતી એટલે પાયલે લેસર ટ્રીટમેન્ટ લેવાનું નક્કી કર્યું. પહેલા તો તે લેસર ટ્રીટમેન્ટ વિશે ખૂબ જ ડરતો હતો. આખરે, સાપ્તાહિક ઝંઝટમાંથી છુટકારો મેળવવા માટે, તેણે લેસર ટ્રીટમેન્ટ કરાવી. દિલ્હી સ્થિત ડર્મેટોલોજિસ્ટ ડૉ. સુરુચિ પુરી કહે છે કે આપણા સમાજમાં છોકરી માટે ચહેરા પર વાળ હોવાને શરમજનક માનવામાં આવે છે. લોકો જાણતા નથી કે જૈવિક ચક્રમાં વિક્ષેપને કારણે આવું થાય છે.
સૌથી પહેલા કારણ જાણવાનો પ્રયાસ કરો…
ડો. સુરુચી ફેમિના મિસ ઈન્ડિયા 2014ની સત્તાવાર ત્વચારોગ વિજ્ઞાની રહી ચૂકી છે. તેણી સમજાવે છે, "ચહેરાના વાળના બે કારણો હોઈ શકે છે. ચહેરાના વાળ આનુવંશિક કારણોસર અથવા હોર્મોનલ અસંતુલનને કારણે હોઈ શકે છે. ચહેરાના વાળ હોર્મોનલ અસંતુલનને કારણે પણ દેખાય છે." માનવ શરીર પર કેટલાક વાળ છે. આવી સ્થિતિમાં જો છોકરીઓના શરીર પર થોડા વાળ હોય તો ચિંતા કરવાની જરૂર નથી, પરંતુ જો વધુ પડતા વાળ હોય તો ડોક્ટરની સલાહ લેવી જરૂરી બની જાય છે.
ડૉ. સુરુચીના જણાવ્યા અનુસાર, "ચહેરા પર વધુ પડતા વાળ હોવાની સ્થિતિને 'હાયપર ટ્રાઇકોસિસ' કહેવામાં આવે છે. જો આનુવંશિક કારણોસર ચહેરા પર વાળ હોય તો તેને 'જેનેટિક હાઇપર ટ્રાઇકોસિસ' કહેવામાં આવે છે અને જો આ સમસ્યાના કારણે ચહેરા પર વાળ હોય તો. હોર્મોન્સનું અસંતુલન. જો એમ હોય તો તેને 'હિરસુટિઝમ' કહેવાય છે." ડો. સુરુચી માને છે કે PCOD (પોલીસીસ્ટિક ઓવેરિયન ડિસઓર્ડર) હોર્મોનલ અસંતુલનનું મુખ્ય કારણ હોઈ શકે છે અને આજના સમયમાં તે ઝડપથી વધી રહ્યું છે. જો કે, દરેક PCOD દર્દીના ચહેરા પર વાળ હોવા જરૂરી નથી.
PCOD માટે આપણી જીવનશૈલી મોટે ભાગે જવાબદાર છે. આપણો આહાર, શરીર નિર્માણ માટે સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ, કલાકો સુધી એક જ મુદ્રામાં બેસી રહેવું, તણાવ એ મુખ્ય કારણો છે જે PCOD ને પ્રોત્સાહન આપે છે. ડૉ. સુરુચી માને છે કે આ બધાનું એક પરિણામ એ છે કે સ્ત્રીઓમાં એન્ડ્રોજન અને ટેસ્ટોસ્ટેરોન જેવા પુરૂષ હોર્મોન્સ વધવા લાગે છે. "જો કોઈ છોકરીના ચહેરા પર વધુ પડતા વાળ હોય તો સૌથી પહેલા તેનું કારણ જાણવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ. જો કારણ હોર્મોન્સ હોય તો જીવનશૈલી બદલવાની જરૂર છે, પરંતુ મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં દવા લેવાની જરૂર છે."
તો શું લેસર જ એકમાત્ર ઉપાય છે?
પાયલ માને છે કે દવાઓની કોઈ અસર થતી નથી. "મેં દસ વર્ષ સુધી હોમિયોપેથિક દવા લીધી. લોકોને લાગે છે કે સસ્તી સારવારથી કોઈ ફાયદો થયો નથી પણ એવું બિલકુલ નથી. મેં દિલ્હીમાં ઘણા સારા હોમિયોપેથિક ડૉક્ટરો પાસેથી સારવાર લીધી પણ કોઈ ફાયદો થયો નહીં." પાયલે લગભગ બે વર્ષ પહેલા લેસર ટ્રીટમેન્ટ લીધી હતી, ત્યારપછી તેના ચહેરા પર નવા વાળ નથી આવ્યા. તે ડૉ. સુરુચી સાથે સંપૂર્ણપણે સંમત છે. "મારી સમસ્યા હોર્મોનલ હતી કારણ કે મારા પીરિયડ્સ સમયસર આવતા ન હતા. જ્યારે તે આવ્યા ત્યારે તે પણ માત્ર એક જ દિવસ માટે. આના કારણે માત્ર ચહેરાના વાળ જ વધતા નથી, પરંતુ મારું વજન પણ વધતું જતું હતું. લેસર લેતા પહેલા મારું વજન ઘટી ગયું હતું. તે કર્યું, મારી ખાવાની આદતો સુધારી, મારી જીવનશૈલી બદલી. હવે હું પહેલા કરતા સારો છું."
પરંતુ શું આ આટલી મોટી સમસ્યા છે?
દિલ્હીમાં મિરેકલ બ્યુટી પાર્લરમાં કામ કરતી રચના કહે છે કે અમારી જગ્યાએ આવતા મોટાભાગના ગ્રાહકો એવા છે જેઓ થ્રેડીંગ કરાવે છે. આઈબ્રો અને અપર લિપ્સ સિવાય, કેટલીક છોકરીઓ તેમના આખા ચહેરાને થ્રેડેડ પણ કરે છે. "ઘણી છોકરીઓ એવી આવે છે કે જેઓ તેમના આખા ચહેરા પર થ્રેડિંગ કરાવે છે કારણ કે તેમના ચહેરા પર અન્ય છોકરીઓ કરતાં વધુ વાળ હોય છે. કેટલાક તો વેક્સ પણ કરાવે છે. બ્લીચ તેમના માટે વિકલ્પ નથી કારણ કે તેમના વાળ ખૂબ મોટા છે." રચના જણાવે છે કે જે છોકરીઓ તેની પાસે આવે છે તેઓ તેમના ચહેરાના વાળને લઈને ખૂબ જ સભાન હોય છે.